به گزارش تابناک لرستان به نقل از پایگاه خبری یافته ،سومین نشست تخصصی دفتر دانشگاهی انجمن
جامعه‌شناسی لرستان با عنوان "بررسی علل و زمینه‌های بسترساز شکاف‌های
اجتماعی و فرهنگی در لرستان برگزار شد.
در این
جلسه که شنبه 30 مردادماه در سالن اجتماعات مرکز علمی‌کاربردی جهاد
دانشگاهی خرم‌آباد برگزار شد، جامعه شناسان، دانشجویان علوم اجتماعی 
و فعالان اجتماعی و دیگر علاقه‌مندان به مباحث اجتماعی حضور داشتند.
و فعالان اجتماعی و دیگر علاقه‌مندان به مباحث اجتماعی حضور داشتند.سخنرانان "حسن رضا یوسف وند" عضو
هیئت‌علمی دانشگاه پیام نور اصفهان و "مجتبی ترکارانی" رئیس دفتر دانشگاهی
انجمن جامعه‌شناسی لرستان به بررسی شکاف‌های اجتماعی در لرستان پرداختند.
یوسف وند به مباحث نظری در خصوص
شکاف‌های اجتماعی در نظریات جامعه‌شناسی کلاسیک و مدرن اشاره کرد و گفت:
بیشتر دیدگاه‌های جامعه‌شناسی مبتنی بر یک دوگانه انگاری است. سنت را در
مقابل مدرنیته و شهری در مقابل روستایی تعریف می‌کنند.
وی افزود: ولی برای فهم بهتر این
موضوعات نیاز به گذر از این دوگانه انگاری‌ها وجود دارد و باید زمینه
خاکستری را در بین این دوگانه‌ها تعریف نمود و تفاوت‌ها را در این طیف به
رسمیت شناخت. ایشان همچنین به مکانیسم ادغام اجتماعی به‌عنوان راه‌حلی برای
پیوند شکاف‌های اجتماعی در مقابل فرایند طرد اجتماعی اشاره کرد؛ زیرا
فرایند طرد اجتماعی در خدمت گسترده نمودن شکاف‌های اجتماعی عمل می‌کنند.
یوسف‌وند یکی از شکاف‌های اجتماعی در
لرستان را، شکاف مبتنی بر قدمت اقامت افراد در شهر دانست که افراد برحسب
قدمت زندگی در شهر خود را اصیل فرض نموده و دیگران را متهم به غیر اصیل
بودن و واردکننده مشکلات به شهر خرم‌آباد دانستند. ایشان همزیستی و مدارا و
پذیرش یکدیگر را راهکار زندگی مسالمت‌آمیز در کنار یکدیگر دانستند.
"مجتبی ترکارانی" نیز به بررسی انواع شکاف‌های اجتماعی و دسته‌بندی کلی آن‌ها در جامعه خصوصاً در لرستان پرداخت.
وی در ابتدا شکاف را موضوعی دانست که
بین افراد دو گروه برای تصاحب امتیازات و منابع و منافع و پرستیژ اجتماعی
اختلاف ایجاد نموده و پتانسیل آن را دارد که به تضاد و خشونت کشیده شود.
وی افزود: شکاف‌ها لزوماً خشونت زا
نیستند ولی درصورتی‌که فعال شوند می‌توانند بین دو گروه اجتماعی تضاد و
خشونت و درگیری فیزیکی هم ایجاد کنند.
ترکارانی با اشاره به اینکه در جامعه
لرستان انواع مختلفی از شکاف‌های اجتماعی وجود دارد که در بعضی زمینه‌ها
قسمتی از این شکاف‌ها فعال و بعضی دیگر نیمه فعال و گروهی دیگر غیرفعال
هستند.
وی شکاف‌های طایفه‌ای را یکی از این
شکاف‌های فعال در جامعه دانست و افزود: افراد، مخصوصاً در زمان‌های
انتخابات برحسب اینکه در کدام طایفه هستند به ایجاد تقابل در مورد طایفه
مقابل پرداخته و با پررنگ کردن هویت طایفه‌ای خود این شکاف را گسترده
می‌کنند. این شکاف در زمان انتخابات مخصوصاً شوراهای محلی (شهر و روستا)
بسیار فعال می‌باشد.
ترکارانی شکاف‌های سیاسی را یکی دیگر از
شکاف‌های فعال است که جامعه لرستان را برحسب تعلق به یکی از گروه‌های
سیاسی در قطبی و تقسیم‌بندی نموده است، دانست و اشاره کرد: شکاف اصلاح‌طلب و
اصولگرا در جامعه لرستان فعال بوده و به خاطر غلبه فضای سیاسی بر همه
حوزه‌ها بخصوص حوزه اداری و اجتماعی این شکاف می‌تواند به‌عنوان شکاف
تعیین‌کننده در بسیاری از مناسبات اجتماعی عمل کند.
وی ادامه داد: شکاف‌های مبتنی بر زبان و
گویش نیز تا حدی در بعضی از مناطق فعال است؛ علاوه بر این می‌توان به
شکاف‌های منطقه‌ای در داخل استان نیز اشاره کرد؛ شکاف بین شهرستان‌های
استان و اینکه ساکنان هر شهری معتقدند شهر دیگر و یا مرکز استان باعث تضییع
حقوق آن‌ها شده است به‌منزله یک شکاف جدی در استان عمل نموده و باعث
شکل‌گیری نگاه‌های محدود منطقه گرایانه و بخشی شده و به‌عنوان مانع توسعه
عمل می‌کند.
ترکارانی در ادامه به شکاف‌های مبتنی بر
درآمد اقتصادی و شکاف‌های سکونتی مانند شهری و روستایی و یا شکاف‌های
فرهنگی مبتنی بر شهری و عشایر اشاره کرد و افزود: این شکاف‌ها درصورتی که
مدیریت نشوند و متراکم شوند مشکلاتی برای نظام اجتماعی و سیاسی به بار
خواهند آورد
رئیس دفتر دانشگاهی انجمن جامعه‌شناسی
از منظر ساختاری کارکردی به ریشه‌یابی علل این شکاف‌ها پرداخت و بیان کرد:
رشد سریع شهرنشینی در دهه 50 و 60 و 70 و توسعه نامتوازن و ناعادلانه چند
دهه اخیر، نگاه تمرکزگرای و از بالای دولت، ضعف فرهنگ گفتگو و مدارا و
تکثرگرایی، غلبه تاریخی شیوه تولید ایلی و عشایری، وقوع انقلاب اسلامی و
جنگ ایران و عراق و به هم خوردن قشربندی اجتماعی را به وجود آورنده این
شکاف‌ها دانست.
وی در پایان اظهار امیدواری کرد که
سیاست‌گذاران و دولتمردان با داشتن یک رویکرد اجتماعی به مدیریت این
شکاف‌ها و تعارض‌ها پرداخته و از منازعه آمیز شدن این شکاف‌ها و تضادها
جلوگیری نموده و آن‌ها در مسیر کارکردی و مناسبی هدایت کنند.
خبر: مهیار صادقی
خبر: مهیار صادقی
منبع: تابناک