کد خبر: ۳۷۲۲۲۸
تاریخ انتشار: ۱۶ بهمن ۱۳۹۵ - ۱۴:۲۱ 04 February 2017

بنابر گزارش های منتشره از سوی سازمان های جهانی (UNODCP) ، حدود پنج درصد از جمعیت فعال جهان (سنین نوجوانی و جوانی ) به صورت مستقیم و چند درصد بیش از آن به صورت غیر مستقیم ، درگیر پدیده " وابستگی به مواد" یا اصطلاحاً اعتیاد هستند.

به گزارش خبرگزاری تابناک لرستان؛در ادامه این یادداشت آمده است  ؛  این بدان معنا است که سالانه  میلیون ها  انسان بر اثر فرو غلتیدن  در دام مواد افیونی و الکلی زندگی خویش را  به صورت اندوه  بار و تراژیکی فنا می سازند و لاجرم  میلیون ها نفر دیگر را در غم و اندوه فرو می برند.

اگر پیامدهای هولناک و سترگ مادی این آسیب ویرانگر را نیز بر پیامدهای هولناک انسانی  آن افزون نماییم آنگاه عمق فاجعه را درک خواهیم نمود و پی خواهیم برد که چه بلای بزرگ و بی رقیبی  پیش روی ما قد علم کرده است و ما را به مبارزه ای همه جانبه و مستمر فرا می خواند.

نرخ رشد پدیده اعتیاد در کشور ما نیز هراس انگیز و نگران کننده است ؛ بویژه آنکه اولاً: این رشد در میان آن بخش از اعضای جامعه ما چشمگیر تر است که باید وقت خود را صرف فراگیری دانش ، تشکیل خانواده و رشد و توسعه کشور نمایند و ثانیاً : این رشد  دلواپس ساز موجب شده است که سن شروع اعتیاد از جوانی  به نوجوانی کاهش یابد و این همه بدان معنا است که اگر  در تراز ملی ، عزممان را برای " پیشگیری " از وقوع این آسیب و " مداخله " در آن جزم نکنیم، آمار یک و نیم میلیون معتاد  امروزی کشورمان در سالیان آتی از دو برابر شدن فراتر می رود. در چنان شرایطی  جامعه آنچنان متضرر خواهد شد که در وصف نگنجد . بنابراین از هم اکنون  و بلادرنگ برای " پیشگیری  اساسی" و "مداخله جدی" بسیار بیش از آنچه اینک صورت می گیرد باید گام برداشت و اقدام نمود.

پیشگیری و مداخله موثر در پدیده نامبارک  اعتیاد، همانند هر پدیده پاتالوژیک  دیگر ، مستلزم  درک ماهیت آن به ویژه شناسایی و معرفی  عوامل  موثر  بر آن است. گر چه بحث از مجموع  عوامل موثر  در شکل گیری  این پدیده  مستلزم  فرصت و مجال  فراخ تری است. لیکن در این مختصر  و مجال  برخی از آن عوامل  را معرفی  می کند.

مشخص شده است  که چند دسته  عامل  در پیشگیری  یک فرد  به سوی اعتیاد   سهم و نقش  دارند. یکی از آن عوامل خانواده است ، دیگری خود فرد است ، سومی  جامعه ،  به صورت عام است  چهارمی  عوامل فراملی است و پنجمی  کارکرد سازمان ها  و نهادهای مختلف است. البته ، ناگفته پیداست  که سهم  این عوامل متفاوت از یکدیگر  است و لاجرم  سهم برخی بیش تر و برخی کم تر است . تجارب من نشان می دهد که سهم عوامل درون خانواده  پر رنگ تر و فربه تر از سایر عوامل است . من شواهدی دارم که نشان می دهد برخی خانواده ها " معتاد ساز " هستند. این ها خانواده هایی هستند که :

1-  از ثبات لازم  برخوردار نیستند.

2-   در آنها انضباط  رفتاری  بسیار کم رنگ است.

3-  جو درون خانواده "  تهی  از عاطفه " و صمیمیت است.

4-  تعارضات حل نشده  و مزمن پر شماری دارند.

 عامل دوم ، همان گونه که گفته شد " فرد "  است. واقعیت آن است که همه افراد، حتی آنهایی که در خانواده های معتادساز و بی ثبات و آشفته پرورش می یابند، در برابر اعتیاد آسیب پذیری یکسانی ندارند. شواهد پژوهشی نشان داده است که برخی افراد آسیب پذیری بیش تری دارند.اینان افرادی هستند با ویژگی های زیر:

-         عدم تاب آوری در برابر مشکلات

-         کنجکاوی و نوجویی بیمار گونه

-      باورهای ناصحیح در مورد اثرات مواد مخدر(به ویژه درکاهش درد و فراموشی و مسائل جنسی و 

رهایی از تنش و کاهش وزن

-         لذت جویی آنی و ناتوانی در به تاخیرانداختن لذت ها

-         تمایل شدید به همذات پنداری

-         فقدان روابط اجتماعی صمیمانه

-         هیجان طلبی کاذب مدیریت نشده

افزون بر این ویژگی ها ، اخیرا" فرضیاتی نیز در مورد بد کارکردی نوروترانسمتیری( ناقلان الکترو شیمیائی)مغز این افراد مطرح شده است.

علاوه بر خانواده و فرد ، عوامل دیگری نظیر "در دسترس بودن"، قصور نهادهای آموزشی در 
" واکسینه سازی روانی" ، "عدم مداخله به موقع سازمان های درمانی" و "عدم پذیرش " افراد بهبود یافته از سوی جامعه نیز سهم  و نقش معنا داری در رواج و شیوع اعتیاد دارند.

    اما پیشگیری را باید از درون خانواده و از سبک فرزند پروری آنها آغاز کرد ، خوشبختانه الگوهای تربیتی مناسبی معرفی شده اند که با تأسی  از آنها می توان آسیب پذیری کودکان و نوجوانان کنونی  و جوانان و بزرگسالان آتی را در برابر اعتیاد از میان راند. بر اساس یکی از آن الگوهای تجربه شده سبک فرزند پروری مثبت و حمایتی، که البته مبتنی بر آموزه های دینی و اسلامی است عامل پیشگیرانه موثری است، خانواده های دارای این سبک، با این شاخص ها مشخص می شوند.

1-     وجود روابط گرم و صمیمانه درون خانواده

2-  انتظارات مشخص و منطقی

3-  نظارت مستمر  اما غیرآزاردهنده

4-   گفتگوی منطقی و صمیمانه

5-  صداقت و صراحت

نهادهای متولی مقابله با پدیده اعتیاد و مواد مخدر  نیز با ممانعت از تهیه و تولید و توزیع مواد افیونی و الکلی و از میان راندن امکان  "دسترسی پذیری" مواد و افزایش هزینه های قانونی جرم توزیع مواد و نظایر آن می توانند گام صلبی موثری برای پیشگیری از ابتلای افراد جامعه به اعتیاد بردارند.

وظیفه نهاد آموزش و پرورش  و سایر نهادهای فرهنگی و آموزشی ، نیز سترگ تر از نهادهای پیش گفته است. این نهادها هم باید خطاها و قصورهای درون خانواده را جبران کنند هم مهارت  تاب آوری را فزونی بخشند، هم مانع ازشکل گیری باورهای نادرست در مورد اثرات مواد و الکل شوند و هم همگان را در برابر مواد " واکسینه " سازند. ان شاءالله در مجال و مقالی دیگر این موضوع را بیش تر واکاوی خواهیم کرد.


منبع: تابناک
اشتراک گذاری
نظر شما
نام:
ایمیل:
* نظر:
* :
آخرین اخبار