کد خبر: ۳۸۴۳۷۰
تاریخ انتشار: ۰۸ اسفند ۱۳۹۵ - ۰۹:۰۷ 26 February 2017
علم آموزی و دانش افزاریی به خودی خود یک ارزش آگاهی بخش است اما بکارگیری ظرفیت دانش آموختگان در راستای آنچه آموخته اند؛ حدیثی دیگر است. چنان که آمارها می گویند در جامعه افراد تحصیل کرده روز به روز افزایش می یابد ولی  در ازای آن بازار کار مناسب وجود ندارد. 

دو گانه عرضه - تقاضا در دنیای امروز با اضافه  شدن مفهوم تولید نیاز؛ برای داوم عرضه و تقاضا باعث گردیده است هر کدام از دو سوی این بازی در زمان چالش ها دیگری را عامل شکل گیری وضعیت موجود جامعه بدانند. امروز افزایش ظرفیت دانشگاه ها را محصول نیاز جامعه می دانند و گستردگی رشته ها و شاخه های گوناگون را نتیجه ی تخصصی شدن علوم بیان می کنند. اما مشکل از جایی دیگر سر برآروده است؛ فوج فوج به خیل بیکاران تحصیل کرده افزوده می شود و دنیای اقتصاد به همان نسبت که آنها  زیاد می شود قادر به تولید بستر برای کار و اشتغال نیست.  مجموعه از این مشکلات جامعه را با این سوال مواجه کرده است که رشد تحصیلات تکمیلی بدین سرعت و شدت یک ضرورت است یا تهدیدی برای چرخ اقتصاد و افزایش نرخ بیکاری است؟
دکتر ایرج نیک پی عضو هیئت علمی دانشگاه لرستان در گفتگو با خبرنگار؛ سایت خبری تحلیلی تابناک لرستان به تشریح این چالش پرداخته است که مشروح این گفتگو در زیر آورده شده است.

تابناک لرستان: با وجود فراوانی افراد تحصیل کرده و کمبود فضای بازار کار متناسب با این رشته ها، چه لزومی بر گسترش تحصیلات تکمیلی وجود دارد؟

مدیر  گروه علوم تربیتی بیان داشتند که از نظر اجتماعی همه جوامع و همه انسان ها نیاز دارند ادامه تحصیل بدهند و ارتقاء پیدا کنند. همه ی دنیا به دنبال این امر مهم هستند. اما نکته مهم این است که جامعه باید آن را به سمت نیازهایش هدایت کند. به قول متخصصین اقتصاد باید مزیت های جامعه را بسنجیم و بر اساس آنها نیروها را هدایت کنیم.
وی با ذکر مثالی گفته ی خود را توضیح داد: فرضا اگر کشوری باشیم که از نظر اقتصاد کشاورزی در یک محصولی موفق باشیم باید جوانان را به این سمت سوق دهیم.  اینجاست که جامعه باید قابلیت های خودش را بشناسد. بی برنامه بودن باعث شده است که فقط زمانی از عمر فرد با تحصیل پر شود، در حالیکه همه جوانان تمایل دارند حتما دارای شغل شوند و آن هم در مشاغل دولتی استخدام شوند و برای حصول این مقصود به تحصیلات تکمیلی و مراتب بالاتر هجوم می آورند.

تابناک لرستان: نظر شما در مورد افزون رشته ها و گرایش های مختلف در دانشگاه ها چیست؟

نیک پی درباره افزایش گرایش ها و رشته ها اظهار کرد: این افزایش متناسب با نیاز جامعه نیست. در بعضی از مشاغل با کمبود نیرو مواجه هستیم. مسئله ای که مطرح است شغل هایی هستند که از نظر اجتماعی در سطح پایینی قرار دارند و هر کس تن به چنین کاری نمی دهد با اینکه ممکن است درآمد قابل توجهی داشته باشد. ولی سمت شغلی می رویم که راحتر  و دولتی هستند ولو اینکه درآمد پایین تری داشته باشند، حاضریم آن شغل را بپذیریم.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه موضوع آسیب شناسی آموزشی، بحثی مفصل و جداگانه است و باید دید محتوای آموزشی در راستای نیاز جامعه و دانشجو هست یا نه. ایشان خاطر نشان کرد: خروجی نظام آموزشی که می تواند از ابتدایی تا دانشگاه  و مقطع آموزش عالی باشد، در هر برهه ایی فارغ التحصیل می تواند بیرون آید و در جایی مشغول کار شود. برای مثال به یک نیروی تحصیل کرده دیپلم برای یک کار نیاز داریم، اما چون بازار کار مناسب در این رده وجود ندارد فرد به سطح مقطع بالاتر رجوع می کند.
وی با بیان اینکه عوامل مختلفی در اشبا شدن رشته ها تاثیر می گذارد. اظهار کرد: تقاضای مردم برای بعضی رشته های خاص و هجوم آنها و عدم برنامه ریزی مراکز آموزش در نقاط مختلف از عوامل تاثیر گذار است. فرضا یک رشته ی خاصی را در یک نقطه از کشور ایجاد می کنند و چون در دسترس است افراد زیادی به آن رو می آورند و همان رشته که در دانشگاه ملی ارائه شده است در دانشگاه آزاد و دانشگاه پیام نور ایجاد میشود که این افزایش ظرفیت، محدودیت را کمتر می کند.

تابناک لرستان: آیا محتوای آموزشی توانسته است مهارت و تخصص را در سطوح بالاتر تقویت کند یا خیر؟

عضو هیئت علمی دانشگاه لرستان در این زمینه گقتند: این نیز بحثی جداگانه است که آیا محتوای آموزشی توانسته مهارت و تخصص را در سطوح بالاتر تقویت کند یا خیر. مسلما همه ی جوامع برای توسعه ی کشور به تحصیلات تکمیلی نیاز دارند اما این روند باید هدایت شده باشد. ما وقتی نرخ بیکاری را مشاهده می کنیم نشان می دهد که فراوانی تحصیل کرده های کشور بیشتر از نیاز و درخواست جامعه است.

تابناک لرستان: راه حل جلوگیری از افزایش ظرفیت و متوقف کردن و بستن راه های ورود به دانشگاه ها چیست؟ 

ایشان بیان کرد: این راه چاره نیست بلکه باید رشته های مورد نیاز افزایش یابند و نظریه ایی که وزارت علوم مطرح کرده است ایجاد موضوعات بین رشته ای است که می تواند کاربردی باشد اما مشروط بر اینکه شغل مورد نیاز آن وجود داشته باشد. 
این استادیار دانشگاه تصریح کرد: البته وظیفه دانشگاه ایجاد شغل نیست بلکه وظیفه اش آموزش است و باید کیفیت آموزش را بالا برد.

تابناک لرستان: نظر شما در مورد وضعیت رابطه دانشگاه؛ صنعت و بازار چیست؟

عضو گروه مدیریت دانشگاه لرستان درباره ی ارتباط دانشگاه؛ صنعت و بازار کار افزود: مثلث جامعه، دانشگاه، صنعت، باید ایجاد شود و ارتباط بین رأس های این مثلث برقرار شود. خروجی دانشگاه باید در جهت بهبود صنعت، کشاورزی و خدمات باشد. مثلا در کشور دانشجویان باغبانی داریم و از طرفی باغ ها دچار مشکل می شوند و باغبان اطلاعات چندانی از روش های علمی و نوین ندارد، می توان ارتباط لازم را بین استاد، دانشجو، دانشگاه و باغدار ایجاد کرد. با اینکه چنین مجموعه هایی برای ارتباط بین صنعت و دانشگاه وجود دارد اما کارایی لازم را نمی بینم. از طرفی سازمان ها  چنین کمک و پشتیبانی نمی دهند. مردم هم شاید اعتماد و شناخت را نداشته باشند. یک را ه حل  آن می تواند این باشد که از طریق رسانه های جمعی اطلاعات لازم را انتقال داد و این فرآیند و سازمان ها را معرفی کرد.

تابناک لرستان: برنامه های دانش بنیان جامعه را چگونه ارزیابی می کنید؟

نیک پی  با اشاره به ضعف برنامه دانش بنیان جامعه، ابراز داشتند عوامل متعددی چنین مسئله ایی را بوجود آورده است. مثلا این ضعف بر می گردد به عدم ارتباط بین جامعه و دانشگاه. اگر دولت بخواهد در چند بخش با جوامع اطراف خود رقابت کند باید هدف و سیاست های خود را تعریف کند. برای تقویت صنعت باید از آن حمایت کند. به بخش خصوصی کمک کند تا زمین نخورد. اما هر دفعه سیاست ها تغییر می کند. می بینیم محصولات ارزان قیمت خارجی را وارد می کنند و بخش داخلی آسیب می بیند. متعاقبا نیروی انسانی آن بخش بیکار می شوند. 
وی تصریح کرد: حل این مشکلات نیازمند برنامه کلی و اراده ملی است. یکی از این سیاست های کلان برنامه بیست ساله ی ۱۴۰۴ است که باید در زمینه های مختلف به موفقیت برسیم. و باید هر چند وقت رصد شود که چقدر به ایده آل ها رسیده ایم.
نیک پی همچنین بیان کردند در جهت تحقق یافتن همین سند آمایش سرزمین، می بینیم در بعضی مناطق با کمبود آب مواجه می شویم ولی شاهد وفور صنعت در همان منطقه هستیم در صورتی که داشتن شرکت های صنعتی منوط به داشتن آب و منابع آب های زیر زمینی است و همین باعث مهاجرت به همان منطقه می شود که مشکلاتی مثل خطر از بین رفتن محیط زیست به وجود می آید. باید توزیع عادلانه و منطقی باشد.
وی در این راستا افزود: دولت باید سیاست های کلان خود را اجرا کند و از کارشناسان هر حوزه استفاده نماید و نظرات کارشناسان را مورد بررسی علمی قرار دهد. پژوهش ها را در جهت اهداف و آرمان ها سازماندهی کند. 
مدیر گروه مدیریت دانشگاه لرستان در پایان بیان کرد: انسان نیاز دارد که ارتقاء پیدا کند. ولی نکته مهم این است که توانایی و نیاز خود را بشناسیم. اینکه بعضا از روی چشم و هم چشمی به دنبال آن مدرک و آن رشته خاص می رویم  تفکر درستی نیست. باید راه را درست انتخاب کرد. 
وی همچنین به این نکته نیز اشاره کرد: هدف از تحصیلات تربیت شهروند خوب و نیروی انسانی کارآمد برای بازار کار است. همه ی دنیا دنبال چنین راهبر و سیاستگذاری هستند. تربیت فردی که حقوق شهروندی و انسانی را رعایت می کند و در جامعه سربار نیست. مسئله مهم این است که در هر دو بخش نتوانسته ایم موفقیت لازم را کسب کنیم.


گفتگو: 


منبع: تابناک
اشتراک گذاری
نظر شما
نام:
ایمیل:
* نظر:
* :
آخرین اخبار