استان لرستان با قرارگیری در سومین منطقه پرباران کشور از مناطق مهم کشورمان در حوزه آب است. پتانسیلی که سال‌هاست بدون استفاده رهاشده و مردم این استان منتظرند تا پروژه‌های سدسازی در این استان به بار بنشیند.
«کمندان» ۱۶ ساله شد!
در این میان برخی پروژه‌های سدسازی لرستان با بیشتر از ۱۰ سال قدمت از آغاز عملیات اجرایی کاسه صبر مردم را لبریز کرده‌اند تا پس از بهره‌برداری از سدهای مروک و ایوشان همزمان با سالگرد ده‌ساله شدن آن‌ها طی سال‌های گذشته، کمندان ۱۶ ساله همچنان در حسرت بهره‌برداری چشم‌انتظار تأمین اعتبار باشد.
سد کمندان یکی از طرح‌های مصوب سفر هیئت دولت به استان لرستان بوده که آب دو شهر ازنا و الیگودرز را تأمین می‌کند، عملیات اجرایی این سد که در ۱۵ کیلومتری جنوب شهرستان ازنا در دست احداث است از سال ۱۳۸۳ آغاز و در زمان‌های مختلف وعده آبگیری و بهره‌برداری از آن به مردم داده‌شده است.
از مهم‌ترین اهداف سد کمندان تأمین آب شرب شهرهای ازنا و الیگودرز، مهار سیلاب رودخانه «ماربره» روستاهای کمندان و عزیزآباد، تأمین آب اراضی کشاورزی پایین‌دست شهرستان ازنا و نیازهای زیست‌محیطی است.
به‌رغم این مزایا همچنان این پروژه به سرانجام نرسیده است و ماه‌به‌ماه و فصل‌به‌فصل تاریخ وعده‌های مسئولان برای بهره‌برداری از این سد به تعویق افتاد تا تنها وعده دهنده‌های بهره‌برداری پروژه تغییر کند و بین مسئولان ارشد استان ازجمله استاندار و مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای جابجا شود.
توقف پروژه در نقطه ۸۰ درصدی
سیاوش زید علی معاون شرکت آب منطقه‌ای لرستان با اشاره به آخرین وضعیت پیشرفت فیزیکی سد «کمندان»، اظهار داشت: در حال حاضر این پروژه حدود ۸۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.
وی، عنوان کرد: کل اعتبار هزینه شده برای این پروژه سدسازی تا امروز ۱۷۰ میلیارد تومان است.
معاون شرکت آب منطقه‌ای لرستان، بیان داشت: برای تکمیل این پروژه سدسازی، حدود ۲۵۰ میلیارد تومان اعتبار دیگر نیاز داریم.
زیدعلی، هدف از اجرای سد کمندان تأمین آب شرب دو شهر ازنا و الیگودرز و همچنین تأمین آب کشاورزی حدود چهار هزار و ۲۰۰ هکتار اراضی کشاورزی ازنا است.
اعتبار پروژه در هیچ سالی به اندازه نیاز تزریق نشد
اما این پروژه با گذشت ۱۶ سال از زمان کلنگ زنی هنوز در لرستان به بهره برداری نرسیده است تا ایمانی پیمانکار این پروژه در سخنانی بگوید: اعتبارات این پروژه در هیچ سالی به اندازه مورد نیاز تزریق نشده است.
وی، ادامه داد: اگر اعتبار مورد نیاز تأمین می‌شد، این پروژه اینقدر طولانی نمی‌شد.
رضا میرزایی مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای لرستان در سخنانی با بیان اینکه در لرستان ۱۶ سد با اهداف مختلف کشاورزی، شرب، صنعت و خدمات در دست ساخت بوده است، اظهار داشت: تا کنون شش سد در استان آبگیری شده است.
وی، عنوان کرد: مابقی این سدها در دست ساخت و اجرا هستند.
رونمایی از وعده جدید مسئولان
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای لرستان در رابطه با پروژه سدسازی «کمندان»، عنوان کرد: این پروژه را، جز پروژه‌های «جهش تولید» قرار داده‌ایم.
میرزایی، تصریح کرد: امیدواریم بتوانیم از اعتبارات عمومی و همچنین و سرمایه گذاری بخش خصوصی برای تکمیل این سد استفاده کنیم.
وی، گفت: امیدواریم با این اقدام تا پایان سال ۹۹، سد «کمندان» آبگیری شود.
این سخنان در حالیست که پیش از این رضا میرزایی مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای لرستان در رابطه با زمان افتتاح این پروژه گفته بود: اتمام پروژه بستگی به منابع مالی دارد اما پیش‌بینی ما این است که در سال ۹۸ این پروژه بهره‌برداری شود.
بنابراین گزارش سد «کمندان» ۶۴ متر ارتفاع دارد، آورد رودخانه کمندان به‌صورت سالانه ۸۲ میلیون مترمکعب و حجم تنظیم آب سد کمندان ۷۲ میلیون مترمکعب آب است، مساحت دریاچه سد کمندان ۱۶۳ هکتار است.
مشخصات طرح
علاوه بر مشکلات و موانع پیش روی احداث سد، بلاتکلیفی روستاییان حاشیه این پروژه برای ساخت‌وساز و وضعیت اراضی کشاورزی آن‌ها، بیکار شدن بسیاری از اهالی، خسارات جدی به ساختمان‌های روستا براثر احداث سد، عدم جابجایی روستا به بالادست و… از مشکلاتی است که برای اهالی روستای کمندان پیش‌آمده است تا آن‌ها هر بار به وعده‌های مسئولان دل‌خوش کنند.