"در مصاحبه با شهریار شکرانی مسئول موزه موسیقی اصفهان"
تابناک اصفهان: موزه موسیقی اصفهان به همت دو تن از اهالی موسیقی این شهر پایه گذاری شده و نخستین موزه خصوصی موسیقی در ایران به شمار می رود. موزه ای با گنجینه ای ذی قیمت و تنوعی چشمگیر.
تابناک اصفهان - یوسف نصر اصفهانی: سازهای پر ارج، ارزشمند و خاطره ساز یک قرن گذشته اینجا در منظر دید علاقه مندان قرار گرفته است. فضایی زیبا و وزین که البته صدای نوای ساز هم در آن می‌آید اما نه از تار و کمانچه‌های قدیمی. در موزه موسیقی اصفهان، صدای ساز از تبلت هایی شنیده می شود که برای معرفی سازهای موزه به بازدیدکنندگان داده می‌شود. موزه موسیقی اصفهان نخستین موزه بخش خصوصی است که به همت دو تن از موسیقیدانها و نوازندگان اصفهان پایه گذاری شده است.
شهریار شکرانی و مهرداد جیحونی، هنرمندانی هستند که این موزه را در خیابان مهرداد اصفهان تأسیس کرده اند. آن‌ها آلات موسیقی قدیمی را جمع آوری کرده و به نمایش گذاشته اند؛ آلات موسیقی که به گفته جیحونی، جمع‌آوری آن بیش از سی سال زمان برده است.
سازهای این موزه در دو بخش ملی و محلی جمع‌آوری‌شده و در دو تالار سازهای محلی و سازهای ملی به‌صورت مجزا به نمایش گذاشته‌شده است. تعداد سازهای این موزه به ۳۰۰ ساز و قدمت قدیمیترین ساز آن به بیش از ۱۵۰ سال می رسد، سازهایی که شماری از اساتید بزرگ موسیقی ایران آن‌ها را در دست گرفته و با آن‌ها نواخته اند.
سازهای اصلی ایرانی در تالار سازهای ملی و سازهای مناطق مختلف ایران چون آذربایجان، کردستان، لرستان، مازندران، گیلان، جنوب کشور و سیستان و بلوچستان در بخش تالار سازهای محلی نمایش داده می شوند.
بعضی از سازهای این موزه نیز به‌صورت امانی و اهدایی است و توسط هنرمندان سرشناس موسیقی اصفهان به این موزه تقدیم شده است. هنر و ظرافت در سازهای محلی بیشتر به چشم می‌خورد؛ هنرهایی همچون استخوان کاری، خاتم، منبت و صدفکاری که بر بدنه این سازها به یادگار گذاشته‌شده تا زیبایی این سازها را که در این موزه به نمایش گذاشته‌شده دوچندان کند.
سازها در ویترین‌های شیشه‌ای به نمایش گذاشته‌شده است تا صدمه‌ای به آن‌ها وارد نشود. در ویترین سازهای قدیمی نیز میتوان از سازهای جعفر و عباس صنعت، گرفته تا جعبه‌ساز یحیی تارساز، تار شاهرخ، سهتار عشقی نام برد و همچنین کتاب خطی ردیف میرزا حسین قلی و یک زنگ زورخانه دستساز نفیس را دید.
چیزی که موزه خصوصی موسیقی اصفهان را از دیگر موزه‌ها متمایز می‌کند امکاناتی است که بازدیدکنندگان می‌توانند از آن بهره‌مند شوند. فردی که به این موزه می‌آید، با تعداد زیادی ساز مواجه می‌شود که اگر از این سازها اطلاعاتی به دست نیاورد از این موزه لذت نمی‌برد، به همین خاطر به بازدیدکننده تبلت و هدفونی داده می‌شود و او می‌تواند کلیپ تصویری و صوتی نحوه نوازندگی آن ساز را به همراه اطلاعات آن و نوازنده این ساز ببیند و بشنود. اطلاعات سازها به ۱۰ زبان زنده دنیا ترجمه‌شده است تا توریست‌های خارجی نیز از این موزه لذت کافی را ببرند.
در بخش سرای سرآهنگان این موزه نیز پیشکسوتان موسیقی اصفهان و آثار به جای مانده از آن‌ها معرفی میشوند و بازدیدکنندگان می‌توانند ساز اصلی این هنرمندان و لوازم شخصی یادگار از آن‌ها را ببینند.
موسیقی زنده هم البته در این موزه حضوری فعال دارد و در بخش موسیقیسرا گردشگران می‌توانند با نحوه نوازندگی سازهای ایرانی توسط نوازندگان از نزدیک آشنا شوند و از اجرای زنده موسیقی آن‌ها لذت ببرند. البته در موسیقیسرا کارهای جالب دیگری نیز انجام می‌شود.
شهریار شکرانی می‌گوید: «سعی داریم در این بخش به توریست‌هایی که از موزه دیدن می‌کنند در حد نواختن اولیه ساز آموزش دهیم تا خاطره خوبی از این موزه در ذهن آن‌ها به یادگار بماند. آن‌ها سپس می‌توانند به عکاس‌خانه موزه بروند و با در دست گرفتن ساز موردعلاقه و پوشیدن لباسهای سنتی منطقه آن ساز عکس یادگاری بیندازند.»
شکرانی می‌افزاید: «با توجه به اینکه شهر اصفهان پایتخت فرهنگی ایران است و موسیقی در اصفهان در جایگاه بالایی قرار دارد و موسیقیدانان بزرگی نیز در این شهر زندگی کرده‌اند، جای خالی موزه موسیقی همیشه احساس می‌شده است. این موزه با هزینه شخصی و نیروی تمام کسانی که به موسیقی عشق می‌ورزند شروع به کارکرده و قطعاً باهمت و همکاری ارگان‌های دولتی نیز می‌تواند به درجات بالاتری برسد.» این هنرمند موسیقی، درباره توسعه این موزه که روند احداث آن از دو سال قبل آغازشده و پس از کسب مجوزهای لازم، برای راه‌اندازی آن سرمایه‌گذاری شده است، می‌گوید: «اگر فضا و مکان مناسب به‌اندازه کافی در اختیار ما قرار بگیرد، در کمتر از سه سال، بزرگترین و معتبرترین موزه موسیقی قاره آسیا را در اصفهان راه‌اندازی خواهیم کرد.»
او البته به مشکلات این موزه نفیس برای بیمه شدن نیز اشاره می‌کند و می‌گوید:« نماینده بیمه ۵۰ میلیون تومان برای بیمه سالانه موزه از ما خواسته که توان پرداخت آن را نداریم و برایمان بسیار سنگین است. سازهای این مجموعه گرانقیمت و مهم هستند و به‌جز سرمایه شخصی ما، شامل سازهای امانتگرفتهشده از دوستان و هنرمندان دیگر نیز هستند. اگر بین اداره بیمه و سازمان میراث فرهنگی رایزنی صورت گیرد، شاید دولت بتواند کمک کند تا با هزینه‌ای کمتر و یارانه بیشتر، همه موزههای خصوصی بیمه شوند.»
موزه موسیقی اصفهان که حاصل تلاشهای شخصی و همگرایی مردمی است، نشئت گرفته از نیازی است که جامعه موسیقی شهر برای ثبت میراث گرانبهایش احساس کرد و با نگاهی ملی برای تحققاش کمر همت بست. ازاین‌رو به نظر میرسد این کار پر ارج، ماندگار خواهد شد و شایسته هر گونه حمایتی است.
*اصفهان مدیا
شهریار شکرانی و مهرداد جیحونی، هنرمندانی هستند که این موزه را در خیابان مهرداد اصفهان تأسیس کرده اند. آن‌ها آلات موسیقی قدیمی را جمع آوری کرده و به نمایش گذاشته اند؛ آلات موسیقی که به گفته جیحونی، جمع‌آوری آن بیش از سی سال زمان برده است.
سازهای این موزه در دو بخش ملی و محلی جمع‌آوری‌شده و در دو تالار سازهای محلی و سازهای ملی به‌صورت مجزا به نمایش گذاشته‌شده است. تعداد سازهای این موزه به ۳۰۰ ساز و قدمت قدیمیترین ساز آن به بیش از ۱۵۰ سال می رسد، سازهایی که شماری از اساتید بزرگ موسیقی ایران آن‌ها را در دست گرفته و با آن‌ها نواخته اند.
سازهای اصلی ایرانی در تالار سازهای ملی و سازهای مناطق مختلف ایران چون آذربایجان، کردستان، لرستان، مازندران، گیلان، جنوب کشور و سیستان و بلوچستان در بخش تالار سازهای محلی نمایش داده می شوند.
بعضی از سازهای این موزه نیز به‌صورت امانی و اهدایی است و توسط هنرمندان سرشناس موسیقی اصفهان به این موزه تقدیم شده است. هنر و ظرافت در سازهای محلی بیشتر به چشم می‌خورد؛ هنرهایی همچون استخوان کاری، خاتم، منبت و صدفکاری که بر بدنه این سازها به یادگار گذاشته‌شده تا زیبایی این سازها را که در این موزه به نمایش گذاشته‌شده دوچندان کند.
سازها در ویترین‌های شیشه‌ای به نمایش گذاشته‌شده است تا صدمه‌ای به آن‌ها وارد نشود. در ویترین سازهای قدیمی نیز میتوان از سازهای جعفر و عباس صنعت، گرفته تا جعبه‌ساز یحیی تارساز، تار شاهرخ، سهتار عشقی نام برد و همچنین کتاب خطی ردیف میرزا حسین قلی و یک زنگ زورخانه دستساز نفیس را دید.
چیزی که موزه خصوصی موسیقی اصفهان را از دیگر موزه‌ها متمایز می‌کند امکاناتی است که بازدیدکنندگان می‌توانند از آن بهره‌مند شوند. فردی که به این موزه می‌آید، با تعداد زیادی ساز مواجه می‌شود که اگر از این سازها اطلاعاتی به دست نیاورد از این موزه لذت نمی‌برد، به همین خاطر به بازدیدکننده تبلت و هدفونی داده می‌شود و او می‌تواند کلیپ تصویری و صوتی نحوه نوازندگی آن ساز را به همراه اطلاعات آن و نوازنده این ساز ببیند و بشنود. اطلاعات سازها به ۱۰ زبان زنده دنیا ترجمه‌شده است تا توریست‌های خارجی نیز از این موزه لذت کافی را ببرند.
در بخش سرای سرآهنگان این موزه نیز پیشکسوتان موسیقی اصفهان و آثار به جای مانده از آن‌ها معرفی میشوند و بازدیدکنندگان می‌توانند ساز اصلی این هنرمندان و لوازم شخصی یادگار از آن‌ها را ببینند.
موسیقی زنده هم البته در این موزه حضوری فعال دارد و در بخش موسیقیسرا گردشگران می‌توانند با نحوه نوازندگی سازهای ایرانی توسط نوازندگان از نزدیک آشنا شوند و از اجرای زنده موسیقی آن‌ها لذت ببرند. البته در موسیقیسرا کارهای جالب دیگری نیز انجام می‌شود.
شهریار شکرانی می‌گوید: «سعی داریم در این بخش به توریست‌هایی که از موزه دیدن می‌کنند در حد نواختن اولیه ساز آموزش دهیم تا خاطره خوبی از این موزه در ذهن آن‌ها به یادگار بماند. آن‌ها سپس می‌توانند به عکاس‌خانه موزه بروند و با در دست گرفتن ساز موردعلاقه و پوشیدن لباسهای سنتی منطقه آن ساز عکس یادگاری بیندازند.»
شکرانی می‌افزاید: «با توجه به اینکه شهر اصفهان پایتخت فرهنگی ایران است و موسیقی در اصفهان در جایگاه بالایی قرار دارد و موسیقیدانان بزرگی نیز در این شهر زندگی کرده‌اند، جای خالی موزه موسیقی همیشه احساس می‌شده است. این موزه با هزینه شخصی و نیروی تمام کسانی که به موسیقی عشق می‌ورزند شروع به کارکرده و قطعاً باهمت و همکاری ارگان‌های دولتی نیز می‌تواند به درجات بالاتری برسد.» این هنرمند موسیقی، درباره توسعه این موزه که روند احداث آن از دو سال قبل آغازشده و پس از کسب مجوزهای لازم، برای راه‌اندازی آن سرمایه‌گذاری شده است، می‌گوید: «اگر فضا و مکان مناسب به‌اندازه کافی در اختیار ما قرار بگیرد، در کمتر از سه سال، بزرگترین و معتبرترین موزه موسیقی قاره آسیا را در اصفهان راه‌اندازی خواهیم کرد.»
او البته به مشکلات این موزه نفیس برای بیمه شدن نیز اشاره می‌کند و می‌گوید:« نماینده بیمه ۵۰ میلیون تومان برای بیمه سالانه موزه از ما خواسته که توان پرداخت آن را نداریم و برایمان بسیار سنگین است. سازهای این مجموعه گرانقیمت و مهم هستند و به‌جز سرمایه شخصی ما، شامل سازهای امانتگرفتهشده از دوستان و هنرمندان دیگر نیز هستند. اگر بین اداره بیمه و سازمان میراث فرهنگی رایزنی صورت گیرد، شاید دولت بتواند کمک کند تا با هزینه‌ای کمتر و یارانه بیشتر، همه موزههای خصوصی بیمه شوند.»
موزه موسیقی اصفهان که حاصل تلاشهای شخصی و همگرایی مردمی است، نشئت گرفته از نیازی است که جامعه موسیقی شهر برای ثبت میراث گرانبهایش احساس کرد و با نگاهی ملی برای تحققاش کمر همت بست. ازاین‌رو به نظر میرسد این کار پر ارج، ماندگار خواهد شد و شایسته هر گونه حمایتی است.
*اصفهان مدیا
منبع: تابناک