به گزارش تابناک مازندران سالهای سال است که دوستداران و فعالان عرصه فرهنگ و زبان استان، همواره خطر انزوا و نابودی زبان مازندرانی را گوش زد میکنند و هرازگاهی با انتشار کتاب، مقاله، ترانه و یا صحبت به زبان مازندرانی در سخنرانیها و مجالس، تلاش میکنند به آن جنبهای رسمی بخشیده و آن را زنده نگهدارند و تلنگری هم به مخاطبان زنند که جای بسی تقدیر و تشکر دارد. دستگاههای فرهنگی و رسانهای استان هم در این راستا بعضا برنامهها و اقدامات خوبی را در طول سالهای گذشته انجام دادهاند، اما شوربختانه برخی از این اقدامات به دلیل سطحی بودن و ژرفنگری ناکافی، نه تنها اثرگذار نبوده بلکه اثر معکوس هم بر مخاطب داشته است که شاید در جایی منجر به افزایش فاصله جامعه سخنور با زبان مازندرانی هم شده است. در مجموع؛ موضوع احیاء، زنده نگهداشتن و شخصیت بخشیدن به یک زبان در معرض نابودی آنقدر عمیق و پایهای است که باید به همه جنبههای خرد و کلان و لایههای اثرگذار آن توجه کرد. از نهاد آموزش و پرورش، رسانههای دیداری و شنیداری، روانشناسی فردی و اجتماعی و... گرفته تا بحثهای تخصصی زبانشناسی به نوعی در این مقوله با هم در ارتباط بوده و در هم تنیدهاند.
نگاهی کوتاه به وظایف و فعالیتهای فرهنگستانهای ادب کشورها، عمق تاثیرگذاری فعالیتهای این نهاد بر بافتار اجتماعی و لایههای اثرپذیر جامعه را به خوبی نشان میدهد. وجود چنین نهادی در همه کشورها برای حفظ و گرامی داشت زبان آن کشورها امری ضروری انگاشته شده است و به عنوان تامینکننده خوراک گفتاری و تامینکننده امنیت عملکردی آن زبان عمل میکند. نتیجه اینکه بدون وجود چنین نهادی هرگونه اقدام برای زنده نگهداشتن یک زبان خاص، اثری سطحی، کوتاه مدت و ناموفق خواهد داشت. خوشبختانه در سال جاری و در دولت یازدهم اتفاقات خوبی در این حوزه افتاده است. در خرداد ماه سال جاری دکتر روحانی با سفر به استان آذربایجان شرقی، با تاسیس بنیاد فرهنگ و ادب آذربایجان موافقت کردند. همچنین بتازگی دولت با آموزش زبان و ادبیات کردی در مقطع کارشناسی موافقت کرده است. نکته جالب این است که این دو رویداد همواره از خواستههای مردم آن استانها بوده و در دولتهای گذشته قولهایی داده میشد ولی هیچگاه عملی نشد. بنابراین میتوان گفت در دولت یازدهم فضای مناسبی برای هرگونه اقدام در این زمینه فراهم شده است. حال خوب است مسئولان و متولیان فرهنگ و زبان استان مازندران این فرصت را غنیمت شمرده و تاسیس فرهنگستان زبان و ادب مازندرانی را در سفر آتی جناب دکتر روحانی به استان مازندران از دولت مطالبه کنند.
* هدف این نوشته تنها بیان ضرورت تاسیس نهاد متولی زبان مازندانی است. موضوع زبان مازندرانی به صورت علمی در حوزه تخصصی نویسنده نیست. بنابراین انتظار میرود از این نوشتار برداشتهای تخصصی زبانی نشود.
منبع:هراز